Mide Bandı Komplikasyonları:

 

1. Bant Erozyonu
Mide Bandı yerleştirildikten sonra hastalar çok kısıtlı gıda alımı yapmak durumunda kalmaktadırlar. Bu durum hastaların sıklıkla fazla büyük lokma alımları nedeniyle kusmalara neden olmakta ve bandın her öğürtüde mide duvarına yaptığı baskıyı arttırmaktadır. Bu kronikleşen bası travması, bir çok hastada herhangi bir infeksiyona yol açmadan, bandın mideyi delerek mide içine geçmesine neden olmaktadır. Bu durum sıklıkla porsiyon artışı ve takibinde hızlı geri kilo alımı ile kendini göstermektedir. Nadiren bu yırtılma karın içi ağır infeksiyonlara ve apselere neden olabilir.

2. Mide Poşu Genişlemesi
Mide Bandı dolayısıyla kısıtlı ve çok az yemek yiyebilen hastaların yaşadıkları kusma ve öğürtüler nedeni ile, küçük bırakılması gereken mide poşları kolaylıkla genişleyebilir. Bu durum yemek porsiyonlarında ve kilo alımında artışa neden olur.

3. Bant Kayması
Mide bandı hem cerrahi olarak teknik yetersizlikler, hem de akciğer, kalp, diyafragma kası gibi çok dinamik bir anatomik bölgede yer alması nedeniyle birçok hastada yemek borusuna doğru yada tam tersi mide ortasına doğru kayabilir. Bu durum bandın oluşturduğu kısıtlamanın ortadan kalkmasına yada tam tersi midenin tamamen tıkanarak şiddetli bulantı ve kusmalar ile kendini gösteren acil bir duruma neden olabilir.

4. Port Yeri İnfeksiyonu
Mide Bandı, iç kısmında yer alan bir balon yardımıyla hacmi şişirilip indirilerek iç çapı ayarlanan, böylece gıda geçişinin kontrolüne izin veren bir yapıda çalışmak üzere tasarlanmıştır. Bu balonun şişirilmesi için bant üzerinde yer alan bir iletim borusu karın içinden, karın kaslarının üzerine cilt altı dokuya geçirilir. Burada ucun silikon bir yuva monte edilir ve cilt altında kolay erişilebilecek bir bölgede tespit edilerek bırakılır. Bu zorunluluk, aynı zamanda, cilt altı dokudan, karın içine bir “köprü” oluşturmuş olur. Balon ayarlanması için ciltten girilen her iğne, yeni bir mikrobik kirlenme riskini, bu köprü üzerinden karın içine taşır. Port yeri infeksiyonlarının en önemli yanı, ciltaltında başlayan basit infeksiyonların, kolaylıkla karın içi ağır apselere ilerleyebilme riskidir.

5. GERD
Mide Bandı çok daraltıldığında, küçük mide poşundan yemek borusuna mide içeriğinin sıklıkla geri gelmesi nedeniyle olan tahribat.

6. Yetersiz Kilo Kaybı/Geri Kilo Alımı
Mide Bandı sonrasında hastaların yeterli kilo kaybı (fazla kilonun % 50 ve daha fazlası) elde edememesi yada geri kilo alımı (verilen kiloların % 25-30’undan fazlası) olabilir. Bu durumda bandı çıkartmak ve hastaya uygun revizyon seçeneklerini hastayla tartışmak gerekir.

7. Yutma Güçlüğü
Bu durum genellikle yeme bozuklukları ve uygunsuz yeme alışkanlığı nedeniyle olabilen durumlardır. Öncelikle hastaların mide bandına uygun yeme düzeni uygulamalarını sağlamak gerekir. Bunu başaramayan hastalar revizyon için değerlendirilebilir. 

8. Ösofagus Dismotilitesi (Yemek Borusu Genişlemesi)
Yemek borusunda, alt uçta yer alan bandın neden olduğu basınç artışına bağlı hareket kaybı olur. Genelde ağrılı yutma ve ağıza sindirilmemiş gıda gelmesi ile birlikte görülür. İleri bir daralmaya meydan vermemek için en kısa sürede bandı çıkartmayı öneriyoruz. 
 

Neden Mide Bandı Revizyonu

Mide bandı yapay silikon bir protezdir. İşlevi sadece katı gıda alımını kısıtlamak olan bir “Hacim Kısıtlayıcı Ameliyat” olarak tanımlanabilir. Gelişen sorunların hangisi olursa olsun; mide bandının tamamen çıkartılması en doğrusudur. 

Bazı durumlarda mide bandı çıkartıldığı aynı ameliyatta başka bir ameliyata revizyon da uygulanabilir. Ancak bu her hasta özelinde çok titizlikle değerlendirilmesi gereken bir olgudur. Sadece kolay olduğu, tek ameliyatta iş bitirileceği, daha ekonomik olacağı, daha kısa süreli bir tedavi süreci olacağı düşünülerek bu tercihin yapılması; öngörülemeyen çok ağır komplikasyonlara, ölümcül durumlara, çok uzun hastane yatışlarına, çok kez ameliyat olmaya ve ağır ekonomik maliyetlere yolaçabilmektedir. 
 

Hangi Mide Bandı Hastasına, Nasıl Revizyon Uygulanmalıdır?

1. Mide Bandının Duodenal Switch Ameliyatına Revizyonu
Biz kendi rutinimizde, hastanın öncelikle ilk obezite cerrahisi öncesinde ki vücut kitle indeksini rehber alıyoruz. İlk obezite cerrahisi öncesinde BMI değeri > 50 kg/m2 yani süper obezitesi olan hastalarımızla, onlar için aslında gerçek ideal ameliyatları olan Duodenal Switch ameliyatını anlatıyor ve tartışıyoruz. Duodenal Switch Ameliyatı, Süper Obezitenin dünyadaki en etkin ve en uzun dönemli kilo kaybı sağlayan tek obezite cerrahisi yöntemidir. Özellikle Mide Bandı komplikasyonları yaşamış, batın içi enfeksiyonlar geçirmiş hastalarda, süper obezite varsa, Duodenal Switch, üst mide bölümlerinde aşırı disseksiyona ihtiyaç duymadan, el değmemiş alt bölgelerde kısmi mide küçültmesi yaparak kaçak riskini en aza indiren seçenektir. Çünkü özellikle bant sonrası Tüp Mide yapılacak olan hastalarda en büyük sorun, bantın çıkartıldığı bölgenin ne şekilde küçültüleceğidir. Eğer etkin kilo kaybı isteniyorsa, sadece Tüp Mide yapılacak hastalarda, mide bandının çıkartıldığı bölüm, olabildiğince daraltılmalı ve Fundus bölümü tamamen alınmalıdır. Bu ise travma yaşamış mide alanında kaçak riskini çok yükseltir. Kaçak riskini azaltmak için daha serbest bir şekilde bırakıldığında ise, hastalar neredeyse hiçbir kısıtlama hissetmezler ve anlamlı kilo kaybı gerçekleşmez. 

Mide Bandı öncesinde süper obezitesi olmayan hastalarda yeme şekilleri çok önem taşır. Eğer hastalar karbonhidrat ağırlıklı, hacimli yemek yiyen hastalar ve mide bandında teknik bir sorun baştan varsa; biz Tüp Mide ameliyatına revizyon uyguluyoruz. Bu hastaların “sweet eater” yani aşırı tatlı düşkünü olmamaları başarı için ön şart kesinlikle.

2. Mide Bandı Sonrası Gastrik Bypass Ameliyatına Revizyon
Mide Bandı deformasyonu yada hasta uyumsuzluğu sonrasında, gastrik bypass ameliyatına revizyon, dünya literatüründe de sık uygulanan bir yöntem. Ancak burada da bizce sorunlu olan alanlar var. Öncelikle en önemli sorun Revizyon Cerrahisini yapacak cerrahın vaka deneyimi, vaka çeşitliliği deneyimi, daha önce bu çeşit revizyon ameliyatlarını ne kadar yapmış olduğu ve elbette ki dürüst bir başarı yüzdesinin bilinmesi.

Mide Bandı sonrası uygulanan Gastrik Bypass Revizyonları ile hiç ameliyat olmamış hastaya uygulanan Gastrik Bypass ameliyatı ne yazık ki çoğu zaman aynı olamamaktadır. Çünkü etkin bir gastrik bypass ameliyatının iyi bir şekilde çalışması için; tam da bant komplikasyonları nedeniyle nedbeli olan bölümde, çok daracık bir mide poşunun oluşturulmasına bağlıdır. İyi bir kilo kaybı için vazgeçilmez ön şart olan mide poşu darlığı, aynı zamanda mide bandı sonrası uygulandığında, en önemli kaçak riski nedenidir. Bu nedenden dolayı birçok gastrik bypass cerrahı daha aşağı seviyelerden, sağlıklı mide dokusunun bulunduğu orta kısımlardan mideyi kesrler ve geniş bir mide poşu yaratmak durumunda kalırlar. Bu geniş mide poşu yeterli gıda kısıtlaması yapamadığı için yeterli kilo kaybı da elde edilememiş olur. 

Bizim mide bandından gastrik bypassa revizyon uygulanmış ve hiç kilo verememiş hastalarımız var. Bu hastaları Duodenal Switch’e revize ettik. Bu tip revizyonlar tek ameliyat geçirmiş hastalara göre çok daha zorlu ve uzun oluyor.

3. Mide Bandı Sonrası Tüp Mide Ameliyatına Revizyon
Mide Bandı sonrası Tüp Mide ameliyatına revizyon birçok cerrah tarafından daha kolay görülmektedir. Ancak özellikle bu tercihde hasta seçimi çok önemlidir. Çünkü daha önce de anlattığım gibi gastrik bypass yada tüp mide gibi ağırlıklı hacim kısıtlayıcı ameliyatların başarıları, anatomik olarak mide bandının yerleştirildiği bölgeyi çok iyi daraltmaları ile doğru orantılıdır. Bu daraltma işlemleri ise, özellikle komplikasyon yaşanmış mide bantlı hastalarda çok nedbeli ve fibrotik bir dokuya sahip olmaktadır. Buralarda gözü kapalı bir kesme işlemi yüksek kaçak riski getirebilir. 

Biz mide bandının nerede durduğu, ilk ameliyatta hangi bölgeye konduğunu çok iyi değerlendiriyoruz. Mide bandı baştan yemek borusu altına konulmuş hastalarda, tüp mide işlemi çok sorun yaşanmadan sağlıklı bir mide dokusu olduğundan yapılabilir. Ancak mide bandı mide de doğru yerleştirilmiş fakat infeksiyon, kayma vb. bant komplikasyonları gelişmiş hastalarda, bazen sadece bandı çıkartmak ve tüp mide için birkaç ay beklemek gerekebilir.

4. Mide Bandı Sonrasında Transit Bipartisyon yada İleal İnterpozisyona Revizyon
Mide Bandı sonrası sorun yaşayan, ağır komplikasyonlar yada batın içi infeksiyonlar nedeni ile yoğun yapışıklıklar bulunana ama süper obezitesi olmayan hastalarda bu iki metabolik cerrahi yöntemi tercih ediyoruz.

Hem İleal İnterpozisyon hem de Transit Bipartisyon, etkilerini mide küçültme üzerinden değil, ince barsak tokluk hormonları üzerinden gösteren metabolik cerrahi ameliyatlarıdır. Özellikle sorunlu bantlarda, tahribatlı mide bölümünde aşırı daraltıcı işlemler yapmaya gerek kalmadan, metabolik dengeyi ince barsaklarda hormonal düzenleme ile sağlayabilen bu ameliyatlar ile çok etkili ve başarılı kilo kayıpları elde ediyoruz.

Revizyon Cerrahisi Öncesi Bilmeniz Gerekenler:
Herhangi bir revizyona karar vermeden önce, yukarıda detaylarıyla anlattığımız bu değerlendirmeleri incelikle yapacak, zamanlamayı ve uygun revizyon tipini seçebilecek, uygulayabilecek çok deneyimli hekimler dışında revizyon cerrahisi düşünmemek gerekir. Sadece hastaya birşeyler yapmış olmak için uygulanan, yapılması gerekeni tam yapamayan kısmi cerrahiler sorunları çözmediği gibi, kilo kaybı da sağlamaz. Aksine ileride yapılmak zorunda kalınan büyük revizyonları çok daha riskli ve zor hale getirir. 

Kaynaklar:
Dr. R. Caiazzo ve arkadaşlarının Prospektif Randomize Çalışmaları: Roux-en-Y Gastric Bypass Versus Adjustable Gastric Banding to Reduce Nonalcoholic Fatty Liver Disease – A 5-Year Controlled Longitudinal Study Annals of Surgery Vol. 260 Issue 5 pages 893-899, 2013.

Suter M, Calmes JM, Paroz A, Giusti V. Obes Surg. 2006 Jul;16(7):829-35. A 10-year experience with laparoscopic gastric banding for morbid obesity: high long-term complication and failure rates. 

Khan OA, Mansour S, Irukulla S, Reddy KM, Vasilikostas G, Wan AC. Sleeve gastrectomy for gastric band failures - a prospective study. Int J Surg. 2013;11(5):407-9. doi: 10.1016/j.ijsu.2013.03.005. Epub 2013 Mar 22. 

Kothari SN, DeMaria EJ, Sugerman HJ, Kellum JM, Meador J, Wolfe L. Lap-band failures: conversion to gastric bypass and their preliminary outcomes. Surgery. 2002 Jun;131(6):625-9.