Yükleniyor...

Şeker Hastalığı Ameliyatı (İleal İnterpozisyon) Nedir?

Şeker Hastalığı Ameliyatı (İleal İnterpozisyon) metabolizmanın yeniden düzenlenmesini sağlayan bir sindirim sistemi cerrahisidir. Şeker hastalığı ameliyatını anlatmadan önce, genel olarak uygulanan metabolik cerrahi adını verdiğimiz ameliyatlardan bahsetmek gerekir. 


Metabolik cerrahi Nedir ve Nasıl Etki Gösterir?

Metabolik cerrahi adını verdiğimiz ameliyat grubu, birçok farklı ameliyattan oluşur. Bu ameliyatlar farklı şekillerde 60 yıldan bu yana uygulanmaktadır. Ortaya çıkarttıkları etkiler ve sonuçları dolayısıyla metabolik cerrahi olarak gruplandırılmışlardır. 

 
 
Neden metabolik cerrahi olarak adlandırılır?
Bu ameliyatlar yıllar önce obezite cerrahisi (yani şişmanlık ameliyatı) olarak yapılmaya başlanmışlardır. Ağırlıklı olarak mideyi küçültme üzerine yoğunlaşmışlardır. Sonraları tek başına mideyi küçültmenin kalıcı olmadığı ve hastaların tekrardan kaybettikleri kilolarını geri almaya başlamaları üzerine daha kalıcı bir yol aranmaya başlanmıştır.

İşte bu nedenle ince bağırsakların işlevlerini kısıtlamak prensibi doğmuştur. Bu prensip doğrultusunda yapılan iş, farklı ameliyatlarda, farklı uzunluklarda olmakla birlikte, ince bağırsakların bir kısmını devre dışı bırakmaktır. Bu devre dışı bırakma işine bypass adını veriyoruz. Bu mide ve ince bağırsak bypassları ile hastalar çok daha iyi kilolar vermişler ve bu kazançlarını uzun yıllar korumaya başlamışlardır.

Fakat tek kazanç kilo kaybı olmamıştır. Bu hastaların ayrıca başta şeker hastalıkları olmak üzere, hipertansiyon, kötü kolesterol yüksekliği, kalp hastalıkları gibi ağır başka hastalıklarından da kurtuldukları görülmüştür.

Obezite cerrahisi olarak yapılan ameliyatlar, hastalar daha kilo vermeye başlamadan kan şekerlerini düzeltmeye başlamaktadır. Bu etki sadece kilo kaybı ile açıklanamaz. Çünkü zaten daha henüz hiç kilo kaybı olmamıştır. Obezite cerrahisi metabolizmada farklı değişiklikler yapmaktadır. Yani zayıflatmanın ötesinde bir metabolik etkiye neden olmaktadır.

İşte bu nedenle artık bu ameliyatlar tek başına obezite cerrahisi ameliyatı olarak adlandırılmazlar. Daha kapsamlı olarak metabolik cerrahi ismini alırlar.
 
Metabolik Cerrahi Etkileri Nelerdir?
Şeker hastalığı ameliyatı (İleal İnterpozisyon) ile yapılan temelde ince barsağın bitiş kısmı ile başlangıç kısmının yer değiştirmesidir. Bu işlem ile asıl hedeflenen GLP-1 adı verilen bir hormonun ince barsaktan salgılanmasını arttırmaktır. GLP-1 şeker dengeleyici hormonun etkisini arttıran ve pankreastaki üretimini uyaran bir hormondur. GLP-1 ince barsağın son kısmından salgılanır. İnce barsağın son kısmına ‘ileum’ adı verilir. İşte ince barsağın bu son kısmının, yani ileumun, cerrahi olarak taşınmasına ise ‘interpozisyon’ adını veriyoruz: ‘İleal İnterpozisyon.

Şeker hastalığı ameliyatında (İleal İnterpozisyon) sadece ince barsağın ileum adı verilen son kısmının yeri değişmiyor. Ayrıca şeker hastalığı ameliyatının etkisini güçlendirecek şekilde başka hormon değişiklikleri oluşturmak amacıyla, midenin kenarından depolama kısmı da çıkartılıyor. Midenin çıkartılan bu kısmından ‘ghrelin’ adı verilen ‘açlık’ hormonu salgılanıyor. Ghrelin hormonunun görevi açlık hissini uyararak yemek yememizi sağlamaktır. Şeker hastalığı ameliyatında mideden salgılandığı bölgenin alınması ile özellikle Tip 2 Diyabette aşırı artan ghrelin hormon düzeyleri çok düşük seviyelere iniyor.

Şeker hastalığı ameliyatında midenin bir kısmının alınmasındaki amaç mide hacmini küçültmek değildir. Amaç açlık hissini tetikleyen ghrelin hormonunun salgısını azaltmaktır. Dolayısı ile İleal İnterpozisyon ameliyatında, morbid obezite ameliyatı olarak yapılan mide tüpleştirilmesinden daha geniş mide bırakılır. Hastaların az yemek yemelerini sağlayan neden hormonal olarak oluşturulan yeni düzenlemedir. 
 

Bu nedenlerden dolayı Şeker hastalığı ameliyatı, anatomik olarak ileri düzeyde bir sindirim sistemi cerrahisi olmakla birlikte, etki mekanizmaları açısından bakıldığında tam olarak bir endokrin cerrahisi işlemidir.Şeker hastalığı için uygulanan İleal İnterpozisyon ameliyatında, her adımın bir hormonal hedefi vardır. Bu hedefler her hasta için çok çeşitli faktörler göz önüne alınarak değerlendirilir ve gerekirse hastanın durumuna göre değişiklikler yapılır. Bu anlamda İleal İnterpozisyon dinamik bir karar alma sürecidir.

İleal İnterpozisyon ameliyatının metabolik etkisi asıl olarak ince barsağın yukarıya taşınması sonucu ortaya çıkan hormonal değişikliklere bağlıdır. Bu hormonal değişiklikler sonucunda hastalarda açlık hissi baskılanır. Özellikle kas dokusu ve yağ dokusunda ki doku direnci kırılır ve pankreasın şeker hormonu üretme kapasitesi misliyle artar. İşte bu etkiye “neuro-endocrine brake” adı verilir. Barsaklardan kaynaklanan ve beyine etki eden bir çeşit sinirsel ve hormonal frenleme sistemi anlamına gelir. Bu nedenle hastalara ciddi kalorik kısıtlama yapılmasına gerek kalmaz.